Doel van de herdenking
Wij hebben niet het recht om te vergeten dat onder de ogen van Dutchbat (en dus Nederland), de Europese Unie en de Verenigde Naties doelbewust een zeer groot aantal mensen op gruwelijke wijze is vermoord. Het was een vooropgezette genocide, uitgevoerd door extremistische Serviërs die door niemand en niets werden tegengehouden. Dit alles kon gebeuren in een gebied welke tot “safe area” was verklaard (resolutie nummer 824).
Wij scheppen gelegenheid voor de Bosnische familieleden van slachtoffers die niet in Potocari aanwezig kunnen zijn, om hun geliefde te herdenken. Niemand kan in deze vreselijke uren het eigen verdriet alleen onder ogen zien. Laten we elkaar steun en troost geven.
De thema’s van de toespraken tijdens de herdenking verwijzen naar de onmacht van de Nederlandse regering om haar verantwoordelijkheid in deze gebeurtenis te accepteren en daarnaar te handelen.
Wij roepen op tot het oppakken van de verantwoordelijke oorlogsmisdadigers die via de gerechtelijke macht gestraft moeten worden, overeenkomstig hun daden. De meest belangrijke op dit moment is generaal Mladic. Wij roepen op tot waarheid en gerechtigheid.
Srebrenica – Nationale Herdenking
elk jaar op 11 juli op het Plein, in het centrum van Den Haag.
aanvang stipt om 15.00 uur; afronding rond 16.30 uur.
De tekst op de grafstenen in Potocari luidt:
“en zeg niet over degenen die op Gods weg
om het leven zijn gekomen
ze zijn dood
nee, ze leven
maar jullie voelen het niet”
Opzet
De herdenking van de val van Srebrenica heeft vanaf 1996 elk jaar plaatsgevonden. Alleen in het eerste herdenkingsjaar was de vormgeving anders dan in de jaren daarna. Vanaf 1997 is de herdenking op het Plein georganiseerd en heeft deze langzamerhand de huidige en duidelijk herkenbare opzet gekregen. De jaarlijks terugkerende onderdelen zijn:
Een stille rondgang rondom het monument; voorlezen van namen.
De deelnemers lopen in een cirkel om het mobiele monument en de lessenaar heen.
Tijdens het lopen worden door de deelnemers die dat willen, de namen opgelezen van degenen die op datzelfde moment begraven worden in Potocari. Dat gebeurt vanaf de lessenaar.
De deelnemers omsluiten al lopend deze beide symbolen: het monument met impressies van de nasleep van de genocide én het personifiëren van de slachtoffers, door het noemen van hun naam. De verbondenheid met Potocari is op dat moment heel sterk aanwezig.
Als het oplezen van de namen stopt, wordt er op een trom geslagen tot de rondgang stilhoudt. Dit is om de aandacht geconcentreerd te houden op de doden die worden begraven.
Een korte toespraak
De inhoud van de toespraak is in overeenstemming met de sfeer van de herdenking, namelijk waardig, oprecht, ondersteunend naar de familieleden van de slachtoffers en aansporend tot een verbetering van de politieke houding. Meestal wordt gesproken vanuit een een thema dat refereert aan een actualiteit.
Lelies
De lelie is het nationale symbool van Bosnië-Herzegovina. Na afloop van de herdenking kunnen aanwezigen een lelie mee naar huis nemen of bij het monument of de foto leggen.
Grote foto
Er staat een grote foto opgesteld, gemaakt door Tarik Samara. Deze afbeelding toont de kisten met de stoffelijke overschotten, die in een gebouw staan vlakbij de begraafplaats in Potocari. Het is het moment vlak voor de begrafenis. De kisten worden aan elkaar doorgegeven tot het lichaam de plaats heeft bereikt waar het wordt begraven.
Het gebed
Het uitspreken van een mohammedaans gebed. Vlak voor het officiële tijdstip (16.00 uur) spreekt een imam het “Allah Al Akbar”-gebed uit. Het is een moment van diepe bezinning. Ieder kan zijn of haar eigen stille gebed uitspreken. Er volgt 2 minuten stilte die wordt afgesloten met het blazen van de “Last Post” op een trompet.
Oplaten van witte ballonnen
Aan het eind van de herdenking worden witte ballonnen opgelaten. Deze staan symbool voor de doden die op deze dag worden begraven in Potocari. De opgelezen namen staan ook vermeld op een kaartje dat aan de ballon is bevestigd. De ballonnen worden uitgedeeld aan de aanwezigen en tegelijkertijd opgelaten.
Organisatie
De herdenking wordt vanaf 1996 mede georganiseerd door leden van Politiek Comité Stari Most. Vanaf 1998 wordt dit gedaan in samenwerking met het landelijk platform van organisaties van Bosnische vluchtelingen in Nederland (het Bosnisch Platform), de vereniging van Bosnisch-Nederlandse jongeren (Mladi BiH) en het Interkerkelijk Vredesberaad (huidige naam PAX).